تیلت آپ
تیلت آپ، تیلت اسلب یا تیلت وال، نوعی ساختمان و یا یک تکنیک ساخت و ساز با استفاده از بتن است.این روش روشی مقرون به صرفه و موثر در ساخت است .
در این روش اجزای بتنی (یعنی دیوارها، ستون ها، تکیه گاهها سازه ای، و غیره) ﺑﺮ روی دال بتنی شکل می گیرند.
از روش اجرای تیلت آپ اغلب برای اجرای ساختمان‌هایی با کاربری انباری، تجاری (مراکز خرید) و اداری که در آن‌ها سرعت اجرا و مسائل اقتصادی اهمیت دارد، استفاده می‌شود. این روش، عمدتاً برای ساخت ساختمان‌های کوتاه مرتبه حداکثر تا چهار طبقه به کار می‌رود. اگرچه اکثر ساختمان‌های ساخته شده با این روش یک یا دو طبقه هستند و تعداد معدودی ساختمان بیش از چهار طبقه نیز به این روش ساخته شده‌اند.
تاریخچه سیستم تیلت آپ
روش تیلت آپ در اوایل قرن بیستم ابداع شد و اوج شکوفایی آن، حوالی نیمه قرن بیستم، پس از جنگ جهانی دوم بود، که نیاز شدیدی به اجرای سریع ساختمان وجود داشت.
ایده اصلی ساخت دیوار به صورت افقی بر روی زمین و بلند کردن آن به حالت قائم به عنوان عضوی از ساختمان ایده تازه‌ای نیست. اسناد موجود حاکی از آن است که این روش در رم باستان و خاورمیانه مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
ساکنان ایالات متحده آمریکا در ابتدای قرن نوزدهم میلادی با ساخت دیوار‌های چوبی بر روی زمین و برپا کردن آن‌ها به حالت قائم، خانه‌ها و انبار‌های خود را می‌ساخته‌اند. در اوایل قرن بیستم میلادی، این روش برای دیوار‌های بتن مسلح پیش ساخته مورد استفاده قرار می‌گرفت.
کلنل رابرت آیکن (Colonel Robert Aiken)، به عنوان اولین سازنده این سیستم، تعداد زیادی از سازه‌ها را به این روش در بین سال‌های 1905 تا 1910 در ایالت ایلینوی و اوهایو با استفاده از یک قالب به عرض 23 متر و ارتفاع 2/8 متر ساخت. کلیسای یادبود زیون (صهیون) در ایلینوی نیز که در سال 1910 به این شیوه ساخته شده است، تاکنون پابرجاست.
با این حال، استفاده از روش فوق تا پایان جنگ جهانی دوم مقبولیت چندانی در بین مجریان ساختمان پیدا نکرد. از 1950 میلادی با ظهور جرثقیل‌های متحرک و بتن آماده، استفاده از این روش شتابی روز افزون به خود گرفت.
هم اکنون سالیانه حدود 7000 ساختمان در بیش از 100 کشور جهان به این روش ساخته می‌شوند. استفاده از روش تیلت آپ در ایالات متحده، استرالیا و نیوزیلند متداول بوده است. این شیوه اجرا، در سال‌های اخیر در انگلستان و ایرلند نیز رایج شده است.
انواع سیستم‌های سازه‌ای تیلت آپ
به طور کلی، سیستم‌های سازه‌ای قابل اجرا به روش تیلت آپ، به شرح زیر هستند:
سیستم جعبه‌ای
اکثریت قریب به اتفاق ساختمان‌های ساخته شده به روش تیلت آپ دارای سیستم جعبه‌ای هستند. سیستم سازه‌ای جعبه‌ای متشکل از دیافراگم‌های سقف و دیوار‌های بتن مسلح است که در آن دیوار‌های بتن مسلح به صورت تیلت آپ اجرا می‌شوند. در این سیستم سازه‌ای، دیافراگم‌های سقف بار‌های جانبی وارده بر سازه را به دیوار‌های بتن مسلح منتقل می‌کنند. این دیوارها به صورت دیوار برشی، نیرو‌های فوق را به شالوده بتن مسلح منتقل می‌کنند.
سیستم قاب صلب
این سیستم سازه‌ای، متشکل از تعدادی قاب خمشی بتن مسلح صلب است که در دو جهت عمود بر هم قرار می‌گیرند. وظیفه باربری ثقلی و جانبی سازه، بر عهده این قاب‌ها است. دیوارها در این سیستم غیر‌سازه‌ای هستند و صرفاً به صورت دیوار‌های نما و در بسیاری از موارد با اتصالات خشک اجرا می‌شوند. در این نوع سیستم، امکان ایجاد تغییرات و توسعه احتمالی در طول دوره بهره‌برداری، با سهولت بیشتری (نسبت به سیستم‌های جعبه‌ای) وجود دارد.
سیستم ترکیبی
سیستم ترکیبی از تلفیق دو سیستمی که پیشتر تشریح شد، یعنی سیستم سازه‌ای جعبه‌ای و قاب صلب، در پلان به دست می‌آید، در این حالت اغلب در یک راستای اصلی پلان از دیوار‌های برشی و در راستای عمود بر آن از قاب‌های خمشی بتن مسلح استفاده می‌شود.
منابع:
• Glass, J. (August 2000). "Wall panel renaissance: the benefit of tilt-up concrete construction". Proceedings of the Institution of Civil Engineers - Structures and Buildings 140 (140): 277. DOI:10.1680/istbu.2000.32599. http://www.mbt-concrete.com/downloads/pdfs/32599.pdf.
• [ http://www.woodlandconstruction.com/whytilt-whatistilt.html Woodland Construction Co. ۲۰۱۰]
• CON/STEEL،۲۰۱۰
